De thuisbatterij op zonnepanelen: een interessante investering?

Meer hierover vind je op de website van de Vlaamse overheid

Premieaanvraag thuisbatterij: goed om te weten

• Binnen de 9 maanden na de datum van indienstname (= de AREI-keuring van de installatie) hoor je een volledig premiedossier in te dienen.
• De datum van indienstname (de AREI-keuring) bepaalt hoeveel premie je ontvangt en de voorwaarden.

Let wel: dien je een premiedossier in na 1 januari 2022 met een datum van indienstname (AREI-keuring) in 2021, dan val je onder de premievoorwaarden van 2022.   

Enkele voorbeelden:

• Voorbeeld 1: datum van indienstname (AREI-keuring) in februari 2022 en volledig premiedossier ingediend in april 2022: premiehoogte 2022
• Voorbeeld 2: datum van indienstname (AREI-keuring) in december 2022, datum volledige premiedossier ingediend februari 2023: premiehoogte 2022
• Voorbeeld 3: datum van indienstname (AREI-keuring) in februari 2022 en volledig premiedossier ingediend in december 2022: U komt NIET in aanmerking voor de premie thuisbatterij want uw premiedossier is niet ingediend binnen de 9 maanden na de datum van de AREI-keuring.

Gezien de verwerkingstijd bij Fluvius voor het opmaken van het attest, werd de verklaring op eer door de installateur sinds 1 november 2021 aangepast.

Hierin verklaart de installateur dat

• een decentrale productie-installatie aanwezig is op het toegangspunt en correct is aangemeld bij Fluvius,
• een digitale meter werd geplaatst en
• de thuisbatterij correct is aangemeld bij Fluvius.

Bij de behandeling van je premie-aanvraag zal het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) dit controleren. Een attest van Fluvius wordt niet meer gevraagd bij de premie-aanvraag. Gebruik hiervoor de nieuwe verklaring op eer.

Jij (of je installateur) dient de installatie aan te melden via de website van Fluvius.

Maar je hoeft niét te wachten op de verwerking van je dossier bij Fluvius om de premie voor de thuisbatterij aan te vragen. Als bewijsstuk volstaat een verklaring op eer door de installateur voor premies aangevraagd vanaf 9 november 2021.

Is je dossier nog in behandeling door Fluvius, dan vraag je best aan je installateur om een aangepaste verklaring op eer (vanaf 1 november 2021) op te maken.

We zeiden het al, het gaat hard voor de thuisbatterij. Dus ook voor de premie-aanvragen. Reken dus maar op een behandelingstermijn van 4 à 6 maanden voor premie-aanvragen vanaf december 2021.

Wanneer je de rentabiliteit van een thuisbatterij wilt bekijken, dan zijn er een aantal factoren die een behoorlijke impact hebben;

• Hoeveel energie je in totaal verbruikt als gezin

• Hoeveel je zelf verbruikt van je zonne-energie 

• Het vermogen van de thuisbatterij

• De overheidspremie die je ontvangt

• Je huidige energiecontract 

Voor de meeste van die factoren is optimaliseren de boodschap!   

Heb je al een digitale meter, check dan je verbruiksgegevens op mijn.fluvius.be

Kies de juiste thuisbatterij in functie van je verbruik (kies ze dus ook niet te groot/duur).

Om ervoor te zorgen dat de kosten voor je thuisbatterij voldoende opwegen tegen de baten, is het aangeraden om per kWp (kilowattpiek) zonnepanelen een batterij van 1 tot 1,5 kWh te voorzien. Na de invoering van het capaciteitstarief zal dat verschuiven naar 1 kWh per kWp zonnepanelen.

Voor een gemiddelde zonnepaneleninstallatie van 4 kWp plaats je idealiter een thuisbatterij van 4 tot 6 kWh.

Maximaliseer je zelfverbruik van zonne-energie, vraag tijdig je premie aan… en houd ook je energiecontract tegen het licht.

In Vlaanderen

Prosumententarief of injectietarief 

Tegen eind 2024 zal circa 80% van de nieuwe digitale meters geplaatst zijn, tegen juli 2029 moet elke Vlaming er één hebben.

Woon je in Vlaanderen en heb je wél zonnepanelen maar nog geen digitale meter, dan betaal je elk jaar een forfaitair prosumententarief. Je bent namelijk zowel producent (je injecteert je overtollige stroom op het net) als consument (wanneer de zon niet schijnt, neem je stroom af van het net). Als je dit mooi op elkaar afstemt, dan is de eindstand op je meter ongeveer nul.

Daardoor lijkt het alsof je het net niet gebruikt. Maar eigenlijk ben je een dubbele gebruiker van het elektriciteitsnet. Daarom voerde de Vlaamse overheid het prosumententarief in, aangerekend op de aangenomen afname van het net, afhankelijk van het vermogen van je zonne-installatie en de regio waar je woont.

TIP: kies je voor een thuisbatterij, dan is het slim om zo snel mogelijk een digitale meter aan te vragen bij Fluvius.

Met een digitale meter meet je precies hoeveel stroom je afneemt en hoeveel je injecteert op het net. Het prosumententarief valt dan weg.

De energie die je afneemt van het net en de (niet-gebruikte zonne-)energie die je op het net injecteert, worden apart verrekend.

1. Je betaalt energiekosten, distributienettarief en taksen op je volledige (bruto) afname van het net, samengevat als ‘netkosten voor bruto-afname’.
2. Voor de hoeveelheid elektriciteit dat jij injecteert in het net betaalt je energieleverancier jou een vergoeding, vastgelegd in een terugleveringscontract.

Via de V-test van VREG kan je nagaan welk terugleveringscontract de beste terugleververgoeding geeft. 

Een helder overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden over het prosumententarief vind je bij de VREG.

Capaciteitstarief 

In Vlaanderen verandert de methode om het tarief van de netkosten op de elektriciteitsfactuur te berekenen.

Wanneer verandert dit? De invoering van het zogeheten capaciteitstarief door de VREG was eerst gepland op 1 januari 2022, daarna op 1 juli 2022. Nu is dit (op vraag van Fluvius en Febeg, de federatie van energiebedrijven) opnieuw uitgesteld tot 1 januari 2023.

Wat verandert er precies? Het is een andere manier om de netkosten te verdelen over alle afnemers. Het nieuwe capaciteitstarief berekent de kosten voor het gebruik van het elektriciteitsnet niet meer volledig op basis van de hoeveelheid elektriciteit die je afneemt, maar grotendeels op basis van het piekverbruik.

Met andere woorden: het capaciteitstarief houdt rekening met de verbruikspieken van je gezin of woning.

Ook het onderscheid tussen het dag- en nachttarief verdwijnt. De nettarieven die u betaalt, zullen daardoor niet langer afhangen van het moment waarop u verbruikt.

De thuisbatterij zal dan helpen om zoveel mogelijk energie van je zonnepanelen zelf te verbruiken. Je gaat dan minder stroom afnemen van het net, zodat het risico op ‘pieken’ in je verbruik van het net verkleint.  Dat betekent een bijkomende besparing.

Een thuisbatterij wordt dus, zeker in Vlaanderen, interessanter dan vroeger.

Prosumententarief

In Wallonië

Eigenaars van zonnepanelen betaalden lang niets extra om hun overtollige zonnestroom op het net te injecteren. Maar dat is veranderd. Vanaf 1 oktober 2020 voerde de Waalse overheid ook het prosumententarief in.

In 2022 en 2023 zal het Waals Gewest het prosumententarief gedeeltelijk blijven compenseren, maar wel tegen 54,27%. Dat zal dus nog steeds gebeuren via een premie betaald door de netbeheerder. De overige 45,73% zal dus voor rekening van de prosumenten zijn.

Prosumentarief in Wallonië  

In Brussel

Net zoals in Wallonië kende het Brussels Gewest lang geen prosumententarief. In 2020 werd dit gewijzigd: een lagere vergoeding voor de stroom die je injecteert.

Vanaf 1 november 2021 is in Brussel het nieuwe systeem met injectietarief van toepassing. De bidirectionele digitale meter zal de hoeveelheid elektriciteit die je afneemt en die je verbruikt afzonderlijk meten. Je betaalt de elektriciteit die je van het net afneemt aan het tarief voor afname. Je ontvangt een vooraf bepaald bedrag per kWh geïnjecteerde elektriciteit: het injectietarief. Die vergoeding is afhankelijk van de energieleverancier.

Injectietarief in Brussel

Hoe de investeringspremies in de gewesten buiten Vlaanderen geregeld is, lees je hier.

Na al die informatie blijft de hamvraag: is de aanschaf van een thuisbatterij nog interessant?

Een thuisbatterij is en blijft een stevige investering die pas na jaren terugverdiend is. Dat is een feit. Maar anderzijds ziet het er niet naar uit dat de hoge energieprijzen snel weer zullen dalen. Heb je zonnepanelen en wil je meer energie uit je zonnepanelen halen, dan is een thuisbatterij zeker het overwegen waard.

Ondertussen kan je deze tips al toepassen:

1. Om je zonnepanelen maximaal te laten renderen, probeer je best eerst je zelfverbruik te verhogen. Bijvoorbeeld door de wasmachine, vaatwasser en droogkast zoveel mogelijk te gebruiken op momenten dat je zonnepanelen stroom opwekken, overdag wanneer de zon schijnt.
2. Heb je een elektrische (warmtepomp)boiler of een elektrisch voertuig? Stem die dan af op je zonnepanelen. In vele gevallen loont het om dat proces te automatiseren via een energiemanagementsysteem (EMS).
3. Daarna kun je als eigenaar van een digitale meter (op basis van je gebruiksgegevens) en met de Vlaamse simulator overwegen of de investering in een thuisbatterij nuttig is.