Alles wat je moet weten over het beheer van afvalstoffen
Europa heeft verschillende regels voor de inzameling, het vervoer, de rapportage en de recyclage van alle materialen. Alle EU-landen, ook België, hebben die in een eigen reglementering gegoten.
De huidige wetgeving stuurt het afvalbeleid bij tot een kringloopdenken: idealiter moet een grond- of hulpstof onbeperkt hergebruikt kunnen worden.
Enkele belangrijke topics die in de wetgeving aan bod komen:
- Afbakening van de afvalfase: Wat is afval nu precies? Hoe worden materialen als afval of als grondstof gekwalificeerd?
- De uitgebreide producentenverantwoordelijkheid: heeft te maken met de zogenaamde aanvaardingsplicht van de producenten van bijvoorbeeld afvalbanden, afgedankte voertuigen, afgewerkte olie, vervallen geneesmiddelen en ook batterijen en accu’s. etc… Bedrijven dienen aan deze verplichting te voldoen via het verplichte individuele afvalpreventie- en afvalbeheerplan of door zich aan te sluiten bij een organisatie zoals Bebat.
- Materiaalkringlopen: de wetgeving bevat zowel algemene als specifieke voorschriften. Zo is er een onderverdeling van de afvalstoffen in huishoudelijke afvalstoffen, bijzondere afvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen. Bij de specifieke voorschriften is er onder meer aandacht voor het gebruik van grondstoffen als bouwstof, als bodem- of als afdichtingslaag. Gescheiden inzameling is de norm. Ook in bedrijven. Het principe “de vervuiler betaalt” wordt verankerd en een hele reeks verplichtingen voor specifieke afvalstromen, zoals AEEA en batterijen of accu’s worden nader bepaald.
- Inzamelen en vervoer van afvalstoffen: Je mag niet zomaar afvalstoffen ophalen, vervoeren of exporteren. Er is een verplichte registratie voor de inzamelaar- afvalstoffenhandelaar of -makelaar. Er bestaan dus regels - ook op vlak van internationaal transport.
- Registratie en rapportage: Bedrijven zijn verplicht om afvalstoffenregisters bij te houden en ook materiaalregisters voor stoffen die geen afvalstof zijn. Daarnaast is er ook een verplichte rapportering over grondstoffengebruik en afvalverwerking.
- Tot slot zijn er ook bepalingen inzake milieubijdragen en milieuheffingen.
Niet alleen voor grote bedrijven
Ook kleinere bedrijven moeten voldoen aan de regels die bestaan rond afval. De horlogewinkel of de fietshandelaar van om de hoek hebben bijvoorbeeld een ‘aanvaardingsplicht’ voor de producten die ze verkopen. Sommige kleine bedrijven kunnen een vrijstelling krijgen voor afvalstoffen- en materialenregisters als hun afvalstroom te vergelijken is met die van een gewoon huisgezin.
Laat afvalverwerking over aan specialisten
Ook de verwerking en recyclage van afval valt onder een uitgebreide regelgeving. Het moet onder de juiste omstandigheden gebeuren, met de juiste vergunningen en grondig gecontroleerd. Als bedrijf is het dus logisch dat je de verwerking en recyclage van afval overlaat aan gespecialiseerde bedrijven en organisaties die aan alle voorwaarden van de huidige wetgeving voldoen. Voor batterijen is dat Bebat.
Batterijen zijn klein gevaarlijk afval
Onder de noemer ‘klein gevaarlijk afval’ vallen afvalstoffen die niet thuishoren in de cyclus van het gewone huishoudafval, omdat ze op een veilige manier verwerkt moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan inktcartridges of bepaalde chemicaliën. De inzameling, verwerking en recyclage van batterijen is dan weer zo specifiek dat ze naast klein gevaarlijk afval ook nog in de categorie van bijzondere afvalstoffen vallen.
Bebat als beheersorganisme
Bebat is een vzw, geen overheidsinstelling. Ze werd opgericht door producenten van batterijen in het kader van de toenmalige ecotakswetgeving. Ondertussen werd de (Federale) ecotakswetgeving vervangen door de aanvaardingsplicht die gereglementeerd werd op gewestelijk niveau. Producenten zijn namelijk verantwoordelijk voor het veilig inzamelen en recycleren van lege batterijen én voor het bewustmaken van het grote publiek.
Bebat is een beheersorganisme, dat op collectieve wijze de aanvaardingsplicht waarneemt voor de aangesloten deelnemers. Bebat mag dan een vzw zijn, er zijn in de gewestelijke regelgeving verschillende toezichtsmechanismen voorzien om transparantie en goede werking te garanderen. Bebat haalt haar inkomsten uit bijdragen van aangesloten bedrijven.
Bebat is een beheersorganisme, dat op collectieve wijze de aanvaardingsplicht waarneemt voor de aangesloten deelnemers.
Samenwerking met partnerbedrijven
Bebat werkt samen met een hele reeks partnerbedrijven die helpen om de kringloop van de batterijen veilig en compleet te doorlopen. De hele cyclus moet namelijk voldoen aan alle regels van de wetgeving. Bebat beheert die cyclus. Transportbedrijven halen in opdracht van Bebat lege batterijen op bij de 24.000 inzamelpunten. Alle batterijen worden naar één punt gebracht: de gebouwen van Bebat in Tienen. Want het sorteren van de batterijen gebeurt op de site van Bebat. Daarvoor werd het sorteerbedrijf Sortbat opgericht.
Unieke sorteerinstallatie
Dankzij de unieke sorteringsinstallatie bereikt Bebat een opvallend hoog zuiverheidspercentage. De batterijen zijn 98 tot 99% zuiver gesorteerd, tegenover 70% bij handmatige sortering in het buitenland. Ongezien in Europa. Na het sorteren gaan de verschillende soorten batterijen in functie van de chemische samenstelling naar gespecialiseerde partnerbedrijven die de recyclage op zich nemen. Dankzij de betere sortering worden ook veel betere recyclageresultaten neergezet.
